Pirinioetako Irteeria (Urriak 10-11-12)

Bueltan naiz, zertxobait busti arren eta eguzki goxoari irribarre egin ostian, zubi politx honen laburpena eitxeko prest nao.

Urriak 10, larunbata
Goizeko 05:30 ak Elgoibarko plazan, 45 lagun logalearekin borrokan, eta 10 bat egunkari beraien multzoetatik kanpo daude. Autobusera igo, eta loak hartu gaitu pixkanaka-pixkanaka, aurretik ordea, Zarautzen lagun berri bat jaso dugu. Berria egunkarian irteeraren berri jaso zuen eta plana gustatu zitzaionez gurekin bat egin du.

Orduak joan hala, Frantziako autopistan barrena goaz Aran bailarara bidean. Jendea esnatzen doa, Vielha inguruan gaudela eta hemendik tunela igaro ostean, Ribagorza bailaran sartu gara Benasque helmuga-toki dugularik. Eguraldia nahiko triste dago, hodei mardulek inguruko paraje ederrak estaltzen dituzte baina hegoaldera egin hala, eguzkia nagusitzen da.

Benasquen autobusetik jaitsi eta bi orduko epea dugu zertxobait jan eta herria ezagutzeko. Benasque herri polita da, harrizko etxe eta arbelezko teilatuek osatzen dutena, eta oso atsegina da bertako kaleetan paseatzea. Barrabes dendan sartu-irten bat egin ostean, bazkaltzeko taberna eta txoko ezberdinetan sakabanatu gara.

Ordu biak aldera berriz ere autobusa hartu, eta haranean gora egin dugu 3 kilometro inguru. Hemen, botak jantzi eta motxilak bizkarreratu, prest gaude iada 3 eguneko mendi-irteerari ekiteko.

Eguraldia ez dugu lagun Estoseko haranean gora goazen einean, inguruko mendiak ez baititugu ikusten behelainoaren erruz. Inguruko basoak ordea edertuta daude, udazken koloreak nagusi dira eta kolore mota guztiak agertzen dituzte zuhaitzetako hostoek.



Bi orduren buruan heldu gara denok Estoseko aterpetxera. Gelak banatu, eta erropak aldatu ostean, kanpoan euria nagusi denez, barruan gaude afalorduaren zai. Afaria ateratzean, aurpegiak poztu eta tripa betetzeari ekin diogu. Ondoren, poliki-poliki jendea oheratzen joan da, eta hurrengo egunaren zain loak hartu gaitu, aurrez gelako pare bat armiarma akabatu eta ohe-"burruka" bat izan dugularik.


Urriak 11, igandea
07:00 alarmak pipipipipi...Esnatu eta gosaltzera. 08:30ak dira eta abian jarri gara, Chistauko lepora bidean. Eguraldiak ez du zabalgunerik erakusten eta hodeiek edozein mendi tontor estaltzen dute gure inguruan. Ordu eta laurden ibiltzen ibili eta nagiak kendu ostean, heldu gara lepora eta taldeko gainontzekoen zain gaude, haize gogorrak saihestu nahian.

Talde argazkia Estoseko aterpetxean

Estoseko haranean zehar gora, lepora bidean

Chistauko lepoa hurrunean, paraje ederrak inguruan

Lepora bidean, azken aldapetan gora

Pixkanaka-pixkanaka batu gara denok 2.595 metrotan dagoen lepoan. 7 pertsonak mendi tontor baten bila joateko gogoa erakutsi eta aurrera jarraitu dugu Pico de los Veteranos-era bidean. Gainontzekoek behera egin dute Biadoseko aterpetxera bidean, ondoren, bertatik bueltaxka bat emateko.

Chistauko lepoan, Aitorren hitz jakitunei arretaz entzuten

Mendi tontorrera doan taldetxoa

Biados inguruetako parajeak, ibiltzeko paregabeak

Chistauko portutik beheranzko bidea, Bachimalako mazizorantz

Gora goazenok erritmo ona hartu dugu eta poliki-poliki kresterian sartu gara. Eguraldiak ez digu 30 metro baino gehiagora ikusten uzten, baina poliki-poliki eguzki-izpi batzuk agertzen hasten dira. Igotzen goazela, gure gaurko altuera garaiena ikusi dugu eta eskuak jarri beharreko arista bat igaro ostean, tontorrean gaude. Argazki pare bat atera, eta berriz ere behera, lepoko haize gogorrak euriari paso eman baitio.

Tontorrera bidean, eguzkia ikusi nahian

Pico de los Veteranos (3.125m)

Eguraldi tristetik pozgarriagora bidean

Añes Cruzes haranean behera, Posets-Espadas mendilerroa gainean daukagularik

Arratsaldean denok Biadoseko aterpetxean elkartu gara. Mendialdean izandako eguraldia ezin daiteke ezberdindu hemen daukagunarekin. Eguzkia eta tenperatura oso atseginak, eta horrez gain, paisaia ikusgarriak. Bertan daude, Posets mazizoko mendi gehienak ikusgai.

Biadoseko aterpetxetik ikusgai dauden parajeak

Dutxa bero bat hartu ostean, garagardo festa modukoa antolatu da aterpetxearen kanpokaldean, afalorduaren zain denbora igarotzeko asmotan edo...

Mendi taldea edo Oktoberfest-etik bueltan datorren lagun taldea?

Taldeko argazkia (jendea falta da)

Estoseko aterpetxean izandako afari goxoak, Biadosekoari pasu eman dio eta oso ondo afaldu dugu. Afalosten, iluntze polit batekin gaua agertu zaigu eta horrek ohealdera bultzatu gaitu. Gaurkoan orkesta sinfonikoa nagusi da logeletan, eta batzuek solista papera ere hartua dute.

Afaldu aurreko berriketaldia, bista ikusgarriekin

Posets-eko mazizoa, eguzkiaren azken izpiekin

Afalostean, berriketaldia

Urriak 12, astelehena
06:45 pipipipi... Gosaltzera eta zortziretarako denok martxan gaude Puerto de la Pez-era bidean. Hasiera batean batzuk azkarrago ekin diogu bideari, mendi tontor batera igo nahian... Bidean aurrera egin hala eguraldia oso itxia dago, euria eta haize bortitza. Hau ikusirik, lepora igo eta autobuserako bidea hartzea hitzartu dugu.

Puerto de la Pez-era bidean

Leporako bidea taldeka igo dugu, erritmo ezberdinak baitaude eta eguraldiak asko baldintzatu gaitu. Puerto de la Pez-era iristean, 2.451 metroko altueran, haizea ikaragarria da eta kontu handiz jaitsierako bidea hartu dugu ibar glaziar eseki batean sartuz. Harriak oso labainak daude eta eguraldia nahiko petrala den arren behera goaz. Erorketa dexente izan diren arren, gehienak ipurdikoak izan dira, baten bat muturrez aurrera erori bada ere.

Puerto de la Pez-etik beherako haran glaziarra

Poliki-poliki, eguraldia hobetu hala, basoan sartu gara eta perretxiko zale asko bertan gelditu badira ere, gainontzekook autobusera jo dugu blai eginda geneuzkan erropak aldatzeko asmoz. Azkena iristearekin batera eta tripak zertxobait bete ostean, autobusa martxan jarri, eta bueltako bideari ekin diogu.

Pont du Pratera bidean, basoan sartu aurretik

Biarritz eta Biriatou inguruan auto-ilarak izan ditugun arren, eta zarauztarra autopistako ordainlekuan utzi ostean, bederatziak inguruan iritsi gara Elgoibarrera denok sanu eta salbu.

Autopistako auto-ilarak, Biarritzen

Tourmalet, Tourraren meka baino gehiago

Urtero bezala, eta Tourra ikusteko asmoz ostiral eguerdixan Tourmaleterantz abiatu ginan. Frantziako autopistara atera aurretik ordia Donostian pare bat lagun jaso genitxun. Guztira 5 lagun jun ginan furgoneta baten.

Luz St Sauveur-era iristian konturatu ginan, anbientia zeola ta jende dexente ai zala biltzen. Poliki-poliki goruntz jun ginan, gaina hartu eta pixkat behera ein arte. Errepidetik atera ta pista batian sartu ginan, toki onenan bila. Eta egixa esateko, toki oso ona hartu genduan, La Mongie ikustiaz gain, goruntz zetorren errepide zati guztixa ikusten genualako. Lainua sartuta zeon arren, iluntzen jun hala lainua jaisten jun zan ta ilunabar oso politxa auki genduan, inguruko mendixei argazki paregabiak ateratzeko beta izan genduan.

Gure furgonetatxua 2 gau igarotzeko prest

La Mongie behelainuan menpe

Tourmalet inguruko mendixak iluntzian

Larunbata 11
Hurrengo egunian, nahiko goiz esnatu ginan, beruakin ez baigera oso ondo eruaten, eta horregatik, zortziretarako gosaltzen ginan. Eguneko plana argixa zan, Tourmalet Luzetik igo, bazkarixan pasta kantidade handixak sartu eta arratsaldian lagunak eitxia. Portuan gorenera igotzeko zitxugun 300 metruak igo eta argazki pare bat atera ostian, Luzeraino jaitsi ginan. Botellinak bete eta hanka hotzei berotasuna emateko prest ginan.

Bostok Tourmaleteko aldapa gogorrei ekiteko prest

Bakoitzak bere erritmua hartu zaban, hasieran nahiko batera jun ginan arren. Ikusitxa jendiak nahiko serixo hartu zabala igoeria argazkixak beste momentu baterako utzi eta sufritzia tokau zan. Tourmaletek bi aldietatik nahiko gogorra dan arren, esango nuke hau zertxobait lasaitxoagoa dela, amaiera ez baita beste aldekoa bezain potentea. Hala ere malda handiak ditu eta igoera gogorra da.

Midi de Bigorre, Tourmaleten inguruko presentzia nagusia

Luz Ardiden inguruko mendiak

Bareges herriko malda gogorrenak igaro ostean, deskansotxo moduko baten arnasa hartu eta gorantz jarraitu nuen poliki-poliki erritmo konstante batean igoaz. Eguraldia paregabea zen eta lehengo argazkiak ateratzeko beta izan nuen. Konturatu gabe azkenengo kilometroan sartua nintzen eta hortik gora irribarrea ahoan nuela igo nuen.

Azken kilometrua (%10eko batazbesteko malda)

Ander igoeran guztixan egurra ematen

Eguna joan hala, bost lagunak furgonetan bildu ginen eta pasta platerkada handi bana jan genuen egindako esfortzuaren ordainetan. Arratsaldeko siestatxoa egin ostean, ohartu ginen lagun batzuk beheko errebueltan geneuzkagula eta haiengana jaitsi ginen. Afalostian, bueltatxo bat eman eta goiz sartu ginen lo sakuetan, biharko egun handiaren zain.

Tourmaleteko argazki tipikua egunez ein biarrian, gauez...

La Mongie-ko argiak

Igandia 12
Gaur ere, atzo bezala, eguraldia paregabea da. Esnatu hala, gosaltzeari ekin diogu, gaur ondo gosaldu biar da gainera. Gaurko plana hauxe: Tourmalet St Marie de Campanetik igo, beste pasta platerkada bat jan eta etapia ikusi.

Poliki-poliki hasi gera St Marie de Campaneruntz jaisten, ezin baita azkarrago ibili. Kotxe eta furgoneta asko, kanpin-dendak non-nahi, karabanak ertz guztietan...jende asko dago, inoiz baino gehiago esango nuke.

Behin behan gaudela, urez hornitu eta poliki-poliki bagoaz gorantz, atzo bezala, bakoitza bere erritmoan. Alde honetaik Tourmalet gogorragoa dela esango nuke. Lehenengo kilometroak oso lasaiak dira eta zuhaitz artean joateak freskotasun-puntua ematen dio igoerari. Behin La Mongiera heltzen dauden galerietatik aurrera, aldapa pikoagaoa da eta La Mongien bertan kokatzen dira maldarik handienak. Hori gutxi balitz, hortik gora aldapa nahiko konstantea da gorenera iritsi arte.

Erritmoa ona da, eta jende asko doa gorantz ni bezala. Hemen ez dago adinik, zahar eta gazte, aita eta seme, neska gazte kuadrila bat ere...Oso politxa da holako anbientia ikustia, Tourmalet bakarra da.

La Mongie ingurura iritsi hala, jende gehiago agertzen da leku guztietatik, hortaz, aurpegi ona jarri, bizikletatik altxa eta bagoaz gorantz. Azkenengo 5 kilometroetan sartuta nago dagoeneko, eta Tourmaletek daukan itxura paregabea da. Elgoibartar batzuk ikusi eta beraien animoak eskertu ditut. Beroa egiten du eta izerditan nago, baina iada igaro dut azken kilometroko letrerua.

Goikaldearen itxura, La Mongie-tik ikusita

Azken kilometruan kartela (%9,5eko batazbesteko malda)

Portuan gorenera iristen naola erritmoa bizitu eta iritsi gara. Jende asko dago argazkiak ateratzen eta elkarri zorionak ematen. Argazki pare bat atera eta furgonetara. Hankek atzo eta gaurko nekea igartzen dutela esan didate eta luzaketa batzuk egiten jarri naiz. Lagun batek lo hartu du eta guzti!

Tourmalet (2.115m)

Ander, indar askokin dator gora, atzokoa gutxi irudituko zitzaion

Pasta platerkada, hau bai edarra! Etapa hiruak inguruan pasatze omen da eta adi gaude. Gu gauden tokian bi furgoneta euskaldun daude, eta ohrtu gara telebista daukatela. Hau aprobetxatu beharra dago! Etapa zuzenean ikusi eta iristear daudenean errepidera atera gara, jendetza dago baina lortu dugu gure tokia egitea. Esan beharra dut, anbientia paregabia zala, gainera Iñigo Perona tronpetia jotzen zeon gure albuan. Dantzan ibili ginan ta dana!

Txirrindularixak igarotzen zian einian, animatzia ere tokatzen zan, ta hor ibili ginan ahotsa utzi biarrian oihuka. Nahiko azkar pasa zian, eta gauza gutxi ikusi gendun, baina bueno Tourmaleten xarma etapak erakartzen badu ere, etapia ikustia baino askoz geixao disfrutatzen da bertan daon anbientiakin.

Tropela Tourmaleteko aldapetan gora

Behin errepidia zabalduta zeola ohartu ginanian, prixarik gabe gauzak batzen hasi ginan eta poliki-poliki Tourmaleta atzian utzin gendun etxera bidian. Kolaren bat edo beste aurkitxu gendun arren nahiko ondo juan zan itzulerako bidaia.

Biriatou inguruan aurkitxu gendun kolia

San Juan de Luz inguruak iluntze aldera

Beste astebukaera politx bat buruan gendula itzuli ginan etxera. Urtero bezala, hurrengo urtian ere errepikatzeko asmoz!

Torrecerredo, iparraldeko zerua

Jaixak amaitxu ostian, pretenporada moduko bat hasi naban, poliki-poliki forma fisikua hobetzeko eta urte amaierarako prest egoteko. Hasieran, bi lagunon plana zana, azkenian familixako plana bihurtu zan ixa-ixa. Kuadrilako bat eta ni Piriniuetara juteko ideiakin geunden, lehengusuak deitxu zian arte. Orduan, Piriniuak alde batera utzi eta Europako Tontorretara jutekotan gelditxu ginan. Gia on baten beharra ikusitxa, aitxa ere apuntau jakun. Zelako kuadrilia!

Poncebosen, aurretik disfrutatzeko bi egun

Barixakuan goiz atera ginan, bilbotar guztiak lo egongo zialakuan...baina bai zera! Han beti dao trafikua! Orduak juan hala, nagiak kendu genitxun eta konturatu orduko Arenas de Cabralesen geunden. Hemendik Puente Poncebosera igo eta gure ibilbidiari hasieria emateko prest geunden.

Puente Poncebos itsas-mailatik 240 metrotara dago, eta hortik Europako Tontorren gailur altuenera 2.400 metroko desnibela dago. Bai bai 2.400m! Mendixa Torrecerredo deitzen da, eta oingo hontan hau zan gure helburua, bi etapatan baina. Esan beharra dago, batzuek egunean bertan egiten dutela. Hoiek bai hoiek astapotruak!

Eguerdi aldera, eguraldia lagun zelarik tenperatura epelekin, abiatu ginen Bulnes herrira bidean. Funikularrari boikota egiteko modurik onena oinez igotzia da, eta hala jun ginan altuera irabazten.

Bulnesera bidian

Bulnes herri txiki bat da, bertako herritarren garraio bakarra orain gutxi ezarritako funikular bat besterik ez dena. Bulnesetik, Amuesako kanalean barrena igo ginen eta desnibela handiagoa zela igerri genuen.

Amuesako kanalaren goiko aldea

Behelainoa gero eta itxiagoa zen, eta gure bistak 30 metrora mugatzen ziren. Erritmo onean igotzen jarraitu ostean, 4 orduren buruan Cabroneseko aterpetxera iritsi ginen. Hau bai aterpetxia, autentikua benetan! Ezin da alderatu gaur egun Piriniuetan ezagunak diren aterpetxiekin, gutxi gelditzen baitira honen antzerakoak.

Cabrones aterpetxea, tipikoetan tipikoena

Afariaren zain geundela, gosez amorratuz, jakin genuen inguru hauetan xirimiriari orbayu deitzen zaiola. Orbayu bai, Pou anaiek Urriellon zabaldu duten bidearen izen berbera.

Aterpetxe gehienetan bezala, afaria Arzakekoa baino hobeagoa izan zen eta lo hartu beharrean geundenez nekeak jota oheratu ginen.

Hurrengo goizean, larunbata, ondo ondo gosaldu eta eguzki printzei zain gelditu ginen argazki-rally antzerako bat eginez. Hoiek bai parajeak, Cabrones mendia parean eta lasaitasunerako ingurune osoa guretzako. Sarrio dexente ere ikusi genituen, oso gertu gainera.

Cabrones mendia atzean, goizeko lehen orduetan

Poliki-poliki, gorantz ekin genion, atzo egindako 1.800 metroko desnibela atzean utzita, gaur soilik 600 metro gelditzen baitziren tontorrera arte. Europako Tontorretan harri gehiago ageri da Pirinioetan baino, hala ere, aurrera erraztasunez egiten da.

Torrecerredo iparraldetik ikusita

Azkenengo 300 metroetan sartuak geunden atera ginenetik ordua pasa zenerako, baina mendiak daukan zatirik zailena orduan hasten da. Trepada bat da, inongo problemarik gabe egin daitekeena. Eskuekin ondo heldu eta hankak ondo finkatu, horrela behin eta berriz. Azkenean zerua bakarrik ikusten zen gora begiratuz gero, tontorrean geunden.

Azkenengo metroak, eskuak erabili eta aurrera

Gailurretik 20 metrora, aristan

Eguraldi paregabeari eskerrak eman eta aurrez-aurre geneuzkagun bistetaz gozatu genuen. Europako tontor ia gehienak ikusten dira bertatik, baita itsasoa ere.

Gailurrian, mendebaldeko mazizuakin atzian

Llambrion mendiaren ingurua, Europako Tontorretako 2. altuena

Peña Santa, mendi ikusgarria

Zerbait jan eta edan ostean, jaitsierari ekin genion. Honelako inguruetan harri erorketek arrisku handia eragin dezakete eta hortaz, kontzentratu eta kontu handiarekin egin genuen behera.

Antton ta ni destrepatzen, kaskua ez dao soberan

Torrecerredora igotzeko bide normala Cabroneseko aterpetxetik

Kotxerako jaitsiera bidea ezberdina zenez, Urrielloko aterpetxetik igarotzeko asmoarekin, bidean Torre de la Pardida izeneko mendia egin genuen. Mendi honek ez dauka inolako zailtasunik eta jende asko ibiltzen da inguruetan. Puntan gaudela ohartu gara oraindik 2.300 metroko desnibel negatiboa daukagula aurretik, eta hortaz, martxan jarri gara Urrielloko aterpetxera bidean.

Torre de la Pardidan puntan, atzian Torrecerredo

Torre de la Pardidara igotzeko bide normala; eskuman, guk ein genduan bariantia

Naranjon mendebaldeko aurpegixakin

Aterpetxe hau, Europako Tontorretako handiena da, eta bidea oso ondo markatua dago bertara igotzeko, jende asko ibiltzen baita. Bertan, kantinplorak bete eta mokadu bat jaten gauden bitartean ohartu gara Pou anaien petate eta sokak aterpetxearen atean daudela, asto bat ondoan dutelarik. Esan digutenez atzo joan ziren eta material guztia eraman ezin izan zutenez eraman, gaur astoaren laguntzaz jaitsi behar zuten.

Pou anaien materiala, astoak jaisteko zain

Urriello mendiari begira begira egon ostian (jendia baitzegoen mendebaldeko aurpegixan eskalatzen) eta lepoko mina agertu aurretik, behera ekin genuen, Pandebanoko lepora bidean. Geldialdirik egin gabe Bulneseraino jaitsi ginen. Bulnesen, ibilbide zirkularrari amaiera eman genion eta ospatzeko sagardoa eta jateko zerbait hartu genuen. Hemendik kotxerako bidea oso lasaia da eta orduerdian behean ginen. Elgoibarrera abiatu aurretik ordea, betiko errituala, bainutxoa Careseko ur hotzetan.

Urriello mendiaren mendebaldeko aurpegia aterpetxetik

Irribarrea ahoan genuela abiatu ginen etxera bidean, probetxuzko astebukaera izan baitzen.